บ่อยครั้งที่การออกแบบ (Design) ของนักออกแบบไม่สัมพันธ์กับพฤติกรรมจริงของผู้ใช้สิ่งนั้นหรือผู้บริโภค สิ่งที่เกิดก็จะเหมือนในภาพด้านบนคือคนเลือกที่จะเดินลัดสนามจนเกิดเส้นทางใหม่ เราจะไม่ดราม่าและพูดเรื่องความมักง่าย ไม่มีวินัย เดินลัดสนามจนทำให้หญ้าตาย
คำถาม : ทำไมคนเดินลัดสนาม
คำตอบ : มันย่นระยะทาง ไม่อ้อม ไม่เหนื่อย ถึงจุดหมายเร็วกว่า
หรือหลักคิดง่ายๆ คือ ทำให้ง่าย สะดวกสบายในการใช้งานและบรรลุเป้าหมายของผู้ใช้งานหรือแก้ปัญหานั้นได้
ตัวอย่างการเดินลัดสนามสะท้อนให้เห็นว่า นักออกแบบอาจจะไม่เข้าใจพฤติกรรมของคน ยึดตามหลักการออกแบบให้สวยงามแต่สิ่งที่ออกแบบมาไม่เป็นที่นิยม ไม่มีคนใช้งานเพราะใช้งานยาก ผู้คนอาจจะบอกว่า "มันทำให้ฉันเหนื่อย มันไกล ไม่ชอบใช้" ก็คือ Design ไม่โอเค ถ้าเป็นศัพท์แสงด้านการออกแบบสื่อสมัยใหม่ ก็คือ User Interface (UI) เหมือนที่เราเปิดแอปพลิเคชันบางแอปขึ้นมาแล้วใช้งานมันได้อย่างคล่องแคล่ว หาอะไรก็เจอ ทำทุกอย่างได้ตามขั้นตอนที่ถูกต้องแสดงว่าคนออกแบบสร้างแอปพลิเคชันได้สัมพันธ์กับผู้ใช้งานหรือเข้าถึงประสบการณ์ของลูกค้าหรือผู้ใช้งาน หรือ User Experience (UX) หลักของ UX คือ การทำให้ทุกอย่างที่ออกแบบให้ใช้งานง่าย สะดวกสบาย คล่องปรื๊ดดดด
เช่นเดียวกับการใช้งาน Smart Phone ต่างๆ ที่ผู้คนมักจะชอบแสดงพฤติกรรมเป็น ดาวไถ คือไถลงไถขึ้น มากกว่า การใช้นิ้วถ่างหุบไปมา ดังนั้น คนออกแบบก็ต้องออกแบบ User Interface ให้สัมพันธ์กับประสบการณ์ของผู้ใช้ (User Experience) ซึ่งก็คือพฤติกรรมดาวไถ (ขึ้น-ลง) นั่นเอง
หรือเวลาที่เราเข้าไปจองโรงแรมที่พักไม่ว่าจะเป็น Booking , Agoda , Expedia, Traveloka หรือแม้แต่ Airbnb เราก็จะรู้สึกว่าบางเว็บไซต์ดู Friendly และใช้งานง่าย แสดงว่า UI ที่ออกแบบมาถูกนำมาวิจัย สอบถามจากผู้ใช้แล้วนำกลับไปพัฒนาแก้ไขจนออกมาสอดคล้องกับประสบการณ์ผู้ใช้ทำให้ผู้ใช้เกิดพฤติกรรมจริงตามที่แบรนด์หรือคนออกแบบต้องการ
อีกตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ กรณีของซอสมะเขือเทศ ที่คนออกแบบบรรจุภัณฑ์เป็นขวดและมีฝาอยู่ด้านบนนั่นคืองานออกแบบหรือเปรียบได้กับ User Interface (UI) ที่ลูกค้ามักจะพบเจอเป็นเรื่องปกติ แตวันหนึ่งมีคนแคร์หรือใส่ใจเรื่องประสบการณ์ผู้ใช้ซอสมะเขือเทศมากขึ้น ด้วยความเข้มข้นของซอสมะเขือเทศที่อาจจะเทยาก ก็เลยออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้ฝาอยู่ด้านล่างหรือเป็นการกลับด้านของขวดนั่นเอง เพื่อแก้ปัญหาให้ผู้ใช้งานซอสมะเขือเทศขวดนี้เทซอสลงในอาหารได้ง่ายขึ้น
บทสรุปก็คือ ก่อนจะออกแบบอะไร หรือ สร้าง User Interface ในสื่อใหม่ต่างๆ ควรจะทำความเข้าใจประสบการณ์ผู้ใช้ (User Experience) ก่อน เพื่อให้งานออกแบบที่นักออกแบบทั้งหลายสร้างสรรค์ขึ้นมา แมชชิ่ง สัมพันธ์หรือเชื่อมต่อกับประสบการณ์ผู้ใช้และนำมาซึ่งประสบการณ์ที่ดี
***User Interface หรือ UI เป็นคำที่เกิดขึ้นก่อน User Experience (UX) UI เป็นคำที่เกิดขึ้นในยุคที่มีคอมพิวเตอร์แรกๆ ส่วน UX เกิดขึ้นในช่วงกลางทศวรรษ 90 โดย Don Norman หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้ง The Nielsen Norman Group